डेढ वर्षदेखि बन्धनमा बालिका

मलेखु—‘गत सालको भूकम्प आउँदा घर नजिकैको स्वास्थ्यकेन्द्रमा गएका थियौँ । ठूलो भुइँचालो आयो, भुइँ हल्लियो । वरिपरिका घर लडे । हतार हतार घर आइपुग्दा आफ्नो घर पनि लडेछ । हामी घर अगाडि त्रिपाल हालेर बस्यौँ । यो नातिनी लडेर घर हेरी बस्ने र आकाशतिर हेरी टोलाउने गर्न थाली ।’
सल्यानटार गाविस–७ बोक्सो गाउँकी धनकुमारी कुमाल यति भनिसक्दा गम्भीर देखिईन् । धनकुमारीकी छ वर्षीया नातिनी वन्दनाको खुट्टामा बाँधेर राख्न थालिएको डेढ वर्षभन्दा बढी भइसक्यो । भूकम्पपछि वन्दनाको अवस्था ठीक भएन । एकोहोरो हिँड्ने, घरबाट निस्केपछि नफर्कने, जे पायो त्यही खाने । घरमा एक्लै छाडेर हिँड्न नमिल्ने र हराउने लड्ने आदि भएपछि उनलाई घरको पिँढीमा बाँधेर राख्ने गरेको हजुरआमा धनकुमारीले बताईन् ।
भूकम्पअघि उनी विद्यालय जान्थिन् । बोल्ने गर्थिन् । विद्यालयमा शिक्षकले पढाएको कुरा घरमा आएर पढ्ने बानी थियो । जब भूकम्पपछि वन्दनाको बोली बन्द भयो, कुमाल परिवारमा दुःखका दिन सुरु भए । अहिले उनी भोक लागेको वा दिसापिसाब आएको केही बताउन नसक्ने अवस्थामा छिन् । खाने बेला भयो होला भनेर खुवाउनुपर्छ । दिसापिसाब गरेकोबारे आमाबुबाले थाहा पाएर मात्र बाहिर लाने गर्छन् । लगाएको कपडामै फोहर गर्ने दिनचर्या नै भएको छ ।
थोरै जग्गाजमिन छ । घरखर्चका लागि परिवारका मानिसलाई ज्यालामजदुरी नगरी हुँदैन । मेलापात गर्नैपर्छ । आफ्नो बच्चाको उपचार गराउँदा गराउँदा लागेको ऋण अब तिर्न नसकिने अवस्था आइसकेको वन्दनाकी आमा कमलाले बताईन् ।
उनको उपचारका लागि काठमाडौंका अस्पतालमा लगेर उपचार गराउँदा धेरै खर्च भइसकेको र उपचारका लागि अब आफूले नसक्ने अवस्था आएको उनीहरूको भनाइ छ ।
भूकम्पपछि बनाइएको एउटा सानो कच्ची घर छ । अन्नपात सकिएको अवस्था छ । दुई चारवटा भाँडा छन् । पुरानो भइसकेका कपडाबाहेक उनीहरूसँग केही छैन । ज्याला मजदुरी गर्न जाँदा वा घर छाडेर हिँड्नु पर्दा वन्दनालाई बाँधेर राख्ने गरिएकाले कुनै उपाय भए उपचारका लागि सहयोग गरिदिनुहुन वन्दनाकी आमा कमलाले अनुरोध गरेकी छन् ।